Bożena Jarosławska, Barbara Błaszczyk

Pełny tekst

STRESZCZENIE
Udary mózgu, mimo upływu lat, poprawy diagnostyki i terapii, nadal stanowią główną przyczynę zgonów i inwalidztwa chorych. Dane epidemiologiczne i kliniczne prowadzone są częściej w dużych ośrodkach klinicznych. Celem pracy była ocena danych epidemiologicznych i klinicznych pacjentów populacji małomiasteczkowej i wiejskiej, leczonych w warunkach szpitala powiatowego. Materiał i metody. Na podstawie dokumentacji szpitalnej założono rejestr obejmujący wszystkie przypadki udarów mózgu (spełniające kryteria ICD-10) w populacji dorosłych mieszkańców powiatu tatrzańskiego oraz gmin Czarny Dunajec i Szaflary powiatu nowotarskiego, leczonych z tego powodu w szpitalu w Zakopanem od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 roku.

Wyniki. W analizowanym okresie w populacji liczącej 72 357 osób leczono szpitalnie 154 chorych z powodu udaru mózgu. Zapadalność na udar mózgu, po standaryzacji do średniej europejskiej, wyniosła 197 na 100 000 przypadków (226,6 u mężczyzn i 171,7 u kobiet). Afazja, niedowład połowiczy i dyzartia występowały odpowiednio u 26,6%, 77,9% i 4,5% chorych. U 47,3% chorych stwierdzono niesprawność (3 i więcej stopień skali Rankina) przy wypisie. Zgony szpitalne stanowiły 16,2%, analogicznie jak śmiertelność 30-dniowa we wszystkich typach udaru. Łącznie śmiertelność szpitalną i znaczny stopień niesprawności we wszystkich typach udaru stwierdzono u 72,0% chorych. Wszystkim chorym z przebytym udarem niedokrwiennym zalecono profilaktykę wtórną. Wnioski. Zapadalność na udar mózgu w badanej populacji małomiasteczkowej i wiejskiej, śmiertelność szpitalna, stopień znacznej niesprawności po leczeniu szpitalnym oraz przebieg kliniczny udaru są zbliżone do danych ogólnopolskich dotyczących populacji wielkomiejskich. Czynniki ryzyka udaru niedokrwiennego występowały z inną częstością niż w badaniach populacyjnych.