Aleksandra Cieślik, Barbara Lelonek

Pełny tekst

STRESZCZENIE
Określenie jakość życia przez długie lata kojarzono ze statusem ekonomicznym i stosowano zamiennie z poziomem życia. Z czasem jakość życia stała się obszarem zainteresowania licznych dyscyplin naukowych. Każda z nich poszukuje dróg i metod, jak obiektywnie mierzyć i skutecznie wpływać na poprawę jakości życia. W medycynie wprowadzono pojęcie HRQOL (health related quality of life), oznaczające jakość życia uwarunkowaną stanem zdrowia, procesami chorobowymi, naturalnym procesem starzenia. Pierwsze rozprawy dotyczące HRQOL chorych na białaczki pojawiły się dopiero w 1990 roku i do dziś na portalu Medline jest ich zaledwie kilkadziesiąt. Rozpoznanie białaczki z reguły ma bardzo istotny wpływ na jakość życia zdiagnozowanych pacjentów.

Mimo to mało jest studiów obiektywnie ją mierzących oraz porównujących z populacją ogólną osób zdrowych. Rok 2004 stanowił przełom w zainteresowaniu problematyką jakości życia w chorobach nowotworowych,w tym i w białaczkach. Chorzy na białaczki bez względu na płeć i czas trwania choroby mają pesymistyczne nastawienie do siebie, świata i przyszłości. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na jakość życia jest aktywność zawodowa. Choroba nowotworowa powoduje jej czasowe lub stałe zaprzestanie. Sposób funkcjonowania, radzenia sobie w sytuacjach trudnych ma istotne znaczenie u chorych na białaczki. Obecność lub brak osoby bliskiej, wspierający stosunek rodziny stanowi kolejny istotny element mający znaczący wpływ na jakość życia chorych na białaczki. Ważne jest wsparcie zarówno bliskich choremu osób, jak i zespołu leczącego. Z danych epidemiologicznych wynika, że białaczki stanowią coraz poważniejszy problem zdrowotny i społeczny, powinny być obszarem wnikliwego zainteresowania prowadzącego do udoskonalania narzędzi i metodologii badań nad jakością życia tej grupy chorych. Celem przeprowadzonych badań była ocena jakości życia chorych na białaczki hospitalizowanych na Oddziale Hematologii Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach. Problematyka badawcza obejmowała opis czynników psychologicznych, cech socjodemograficznych determinujących jakość życia. Grupa badana liczyła 120 chorych na białaczki, 69 kobiet i 51 mężczyzn. Grupa kontrolna również liczyła 120 osób ? 69 kobiet i 51 mężczyzn. Zastosowane narzędzia badawcze to: Ankieta wywiadu standaryzowanego, WHOQOL-100 (skala oceny ogólnej i globalnej jakości życia), ZUNG (Skala Samoobserwacji Depresji wg Zunga), LOT-R (Test Orientacji Życiowej do oceny optymizmu), SWLS (Skala Satysfakcji z Życia).