STRESZCZENIE 
Depresja jest najczęstszym zaburzeniem psychicznym u chorych dializowanych. Praca niniejsza stanowi przegląd literatury na temat depresji u chorych leczonych przewlekłymi hemodializami. Przedstawiono kryteria diagnostyczne epizodu ciężkiej depresji oraz narzędzia przesiewowe (Skala Depresji Becka, Skala Depresji Hamiltona, Kwestionariusz SF-36) dla identyfikacji objawów depresji wśród chorych przewlekle hemodializowanych.

STRESZCZENIE 
Akupunktura należy do metod fizjoterapii znanych od wieków w medycynie chińskiej. W ostatniej dekadzie metoda ta staje się coraz bardziej popularna również w krajach zachodnich, w tym także u dzieci i młodych dorosłych ze schorzeniami i zaburzeniami neurologicznymi. W latach 2002–2008 ukazało się więcej niż 30 oryginalnych publikacji w światowej literaturze przede wszystkim dotyczących zastosowania akupunktury w mózgowym porażeniu dziecięcym, opóźnieniach neurorozwojowych, zaburzeniach językowych, wegetatywnych, udarze mózgu, tikach i bólach głowy u dzieci. Autorzy przedstawiają również niektóre wyniki własne leczenia dzieci i młodych kobiet z migreną i tikami.

STRESZCZENIE 
W zakresie diagnozy dzieci z MPDz konieczne jest wypracowanie standardów dotyczących stosowania odpowiednich metod do oceny sprawności intelektualnej. Wynikające z rutynowej diagnozy błędy wpływają na nieskuteczność w rozpoznawaniu upośledzenia umysłowego. Trudność może sprawiać także ocena dodatkowych objawów, takich jak zaburzenia funkcji wzrokowych, słuchowych, koordynacji wzrokowo-ruchowej czy zaburzenia mowy. W procesie diagnozy psychologicznej standardem powinno być uwzględnienie również społecznych źródeł zakłóceń w rozwoju dzieci z MPDz. Kontrowersje mogą dotyczyć dostępu do różnych form kształcenia i ich efektywność.