Literatura i kultura

MONOGRAFIE NAUKOWE

• Od Biblii do literatury. Siedemnastowieczne dzieła literackie z ksiąg Starego Testamentu, Kraków 2003.
• Ze staropolskich parafraz ksiąg biblijnych, tom 1 Przypowieści Salomonowe przekładania Józefa Domaniewskiego, Kraków 2006.
• Studium z dziejów krakowskich kalendarzy astrologicznych XVII wieku. Almanachy Stanisława Słowakowica jako podstawa uogólnień, Kraków 2010.
• Ze staropolskich parafraz ksiąg biblijnych, tom 2, Jan z Sanoka, Ecclesiastes, Kraków 2015.

WYBRANE ARTYKUŁY NAUKOWE

• Moralny aspekt cierpienia w barokowym przewierszowaniu biblijnej Księgi Hioba - "Jobie cierpiącym" Wojciecha Stanisława Chróścińskiego, "Ruch Literacki" 1999, R. XL, z. 4 (235), str. 457 - 468.
• "Tobiasz wyzwolony" Stanisława Herakliusza Lubomirskiego wobec pierwowzoru literackiego, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie" 2000-2001, z. 95-96, str. 21-46.
• Przyszłość Europy zapisana w gwiazdach. Renesansowy prognostyk astrologiczny z 1565 roku, "Ruch Literacki" 2006, Rok XLVII, z. 2 (275), str. 145-167.
• Recepcja Biblii w dobie staropolskiej - przegląd problematyki, "Signa Temporis. Rocznik Teologiczno - Humanistyczny" 2006, nr 11, str. 7-26.
• Siedemnastowieczne kalendarzowe poglądy na temat problemów zewnętrznych i wewnętrznych Rzeczypospolitej szlacheckiej, "Napis. Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej" 2006, Seria XII, str. 7-20.
• Quid ergo est tempus? Szczęsnego Żebrowskiego "opisanie natury czasowej" (1603 r.) - przykład staropolskiej refleksji temporalnej, "Ruch Literacki" 2007, Rok XLVIII, z. 3 (282), str. 341-354.
• Wykorzystanie kontekstów interpretacyjnych w dydaktyce literatury staropolskiej, [w:] Literatura staropolska w dydaktyce uniwersyteckiej, red. Jan Okoń, Michał Kuran, ŁódĽ 2007, str. 127-132.
• Minucje nowe sowizrzałowe Maurycjusza Trztyprztyckiego - staropolski kalendarz w krzywym zwierciadle satyry, Napis. Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej" 2008, Seria XIV, str. 27-39.
• "Ale najbardziej rewerencja Pisma Świętego tak mi zawsze w pamięci była" - refleksje pisarzy doby przedrozbiorowej o problemach poetyckiej adaptacji ksiąg biblijnych, [w:] Polszczyzna biblijna - między tradycją a współczesnością, red. Stanisław Koziara, Wiesław Przyczyna, t. II, Tarnów 2009, str. 161 - 173.
• Astrologia jako ideologia totalna na przykładzie polskiej kalendariografii siedemnastowiecznej, [w:] Ideologie w słowach i obrazach, red. Irena Kamińska - Szmaj, Tomasz Piekot, Marcin Poprawa, Wrocław 2008, str. 175-183.
• "O niepłodności w stanach małżeńskich" - czyli jak siedemnastowieczny kalendarzysta - lekarz omawia oraz cenzuruje tematy wstydliwe, "Napis. Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej" 2009, Seria XV, str. 33-45.
• Zrozumieć siebie i świat poprzez Biblię - staropolska lektura Pisma Świętego (wybrane przykłady), [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Seria II: Wokół kultur śródziemnomorskich, t. 1 Literatura i słowo, red. Zofia Abramowicz, Jarosław Ławski, Białystok 2009, str. 31-42.
• Biblia w Kazaniach pogrzebnych Aleksandra Lorencowicza (1670). Płaszczyzny obecności, funkcje nawiązań - Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna, red. Marek Nalepa, Zeszyt 65/2010, str. 62-78.
• Rozważania o cierpieniu w prozie kalendarzowej XVII wieku, [w:] Proza staropolska, red. Krystyna Płachcińska, Marcin Bauer, Łódź 2011, s. 253-262.
• Mental borders of culture. Picture of other nations (the Jews, the Turks, the Tataras and inhibitants of foreign countries) in the Cracovian 17th century calendars [w:] Cztery narody, cztery spojrzenia. Perspektywy dialogu międzykulturowego, Kielce 2012.
• Czas życia jako paradygmat kultury - starość. Stanisław Kołakowski Wiek ludzki (1584) i Jan Protasowicz Konterfet człowieka starego (1597), [w:] „Ruch Literacki” R. LIII, 2012, z. 6 (315), str. 679-698.
• Astrologiczne kalendarze krakowskie XVII wieku, [w:] Libri recogniti. Nowe inspiracje do badań nad starodrukami polskimi w bibliotekach Rosji, Białorusi, Ukrainy, Litwy i Finlandii, red. S. Siess-Krzyszkowski, W. Walecki, Kraków 2013, s. 369-392.
• Recepta duszna i cielesna przeciw powietrzu morowemu ks. Hieronima Powodowskiego (XVI w.) – antropologiczny model lektury, [w:] „Respectus Philologicus”, 2013, nr 24 (29), str. 162-175.
• Kategoria czasu antropologicznego w polskim kalendarzu XVII-wiecznym, [w:] Kalendarze staropolskie, red. I. Dacka-Górzyńska, J. Partyka, Warszawa 2013, s. 61-86.
• XVII-wieczny model antropologii ciała w Kazaniu umarłych do żywych (1650) Eleuterego Zielejewicza. [w:] „Studia wschodniosłowiańskie” Białystok 2013, t. 13, s. 249-267.
• Elementy panegiryczne w siedemnastowiecznych kalendarzowych listach dedykacyjnych, [w:] Panegiryk jako element życia literackiego doby staropolskiej i oświeceniowej, red. M. Sulejewicz-Nowicka, Z. Gruszka, Łódź 2013, s. 125-140.
• Ciało człowieka – między sacrum a profanum. Literatura XVII wieku wobec ontologii ludzkiej cielesności, [w:] Kultura staropolska – poszukiwanie sacrum, odnajdywanie profanum, red. Bogdan Rok, Filip Wolański, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013, s. 225-247.
• Aksjologia czasu antropologicznego w XVII-wiecznych kalendarzach gdańskich Stefana Furmana, [w:] „Respectus Philologicus”, 2014, nr 26 (31), s. 217-229.
• Internet w polonistycznej dydaktyce uniwersyteckiej – zagrożenia i pożytki, [w:] Polonistyka dziś, kształcenie dla jutra, red. K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska, t. 2, Kraków 2014, s. 112-122.
• Kreatywne pisanie jako twórcza transformacja tekstu lirycznego w dydaktyce szkoły ponadgimnazjalnej, [w:] Działania na tekście w edukacji szkolnej i uniwersyteckiej, red. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Marta Nowosad-Bakalarczyk, Tomasz Piekot, Lublin 2015, s. 79-97.
• Staropolski dyskurs o paradygmacie kobiecości w Kazaniach pogrzebnych Aleksandra Lorencowicza (1670), [w:] Współczesny i dawny obraz kobiety w języku i literaturze, red. L. Mariak, J. Rychter, Szczecin 2015, s. 131- 140.
• Literatura a teologia. Interpretacja kerygmatyczna jako metoda lektury tekstu poetyckiego, [w:] Ut pictura poesis. Wokół korespondencji sztuk, red. P. Rosiński, Z. Trzaskowski, Kielce 2015, s. 137-158.
• Szesnastowieczny model czasu antropologicznego – Stanisław Kołakowski, Wiek ludzki (1584), [w:] Kategorie kultury. Czas, red. M. Bator, M. Krzysztofik, Z. Trzaskowski, Kielce 2015, s. 255-275.
• Choroba, lekarz i pacjent w staropolskiej literaturze pięknej, „Orbis Linguarum” 43/2015 Wrocław, s. 435-454.
• Czy brat Jałowiec miał Zespół Aspergera? Refleksje nad Kwiatkami św. Franciszka z Asyżu, [w:] Aspi-racje. Naukowy obraz osób z zespołem Aspergera w aspekcie kulturowym, terapeutycznym i komunikacyjnym, red. A. Kominek, Kielce 2016, s. 75-89.
• Elementy astrologicznej koncepcji makro- i mikrokosmosu w traktacie Stefana Falimirza O nauce gwiazdecznej, „Terminus” t.17, 1(34), Kraków 2015, s. 89-112. http://www.ejournals.eu/Terminus/2015/Terminus-2015-1/art/6422/
• Powinności mężczyzny stanu szlacheckiego – kazanie Zielejewicza na pogrzebie Krzysztofa Odachowskiego (1663), [w:] Współczesny i dawny obraz mężczyzny w literaturze i kulturze, red. Leonarda Mariak, Joanna Rychter, Szczecin 2016, s. 91-102.

• Ból i cierpienie. Organizatorzy: Katedra Historii Medycyny CM UJ, Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii CM UJ, Oddział Podkarpacki Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego miejsce i data: Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego, 17 stycznia 2004 temat wystąpienia: Biblijna wizja cierpienia w świetle wybranych ksiąg Starego i Nowego Testamentu.
• Literatura Staropolska w dydaktyce uniwersyteckiej. Organizator: Uniwersytet Łódzki, Katedra Literatury Staropolskiej i Nauk Pomocniczych miejsce i data: Uniwersytet Łódzki, 26 - 28 października 2005 temat wystąpienia: Wykorzystanie kontekstów interpretacyjnych w dydaktyce literatury staropolskiej.
• Circa Bibliam, circa religionem. Organizator: Rektor Wyższej Szkoły Teologiczno - Humanistycznej w Podkowie Leśnej miejsce i data: Podkowa Leśna, 11 kwietnia 2006 temat wystąpienia: Recepcja Biblii w dobie staropolskiej - przegląd problematyki.
• Polszczyzna biblijna - między tradycją a współczesnością. Organizatorzy: Komisja Języka Religijnego Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, Stowarzyszenie Biblistów Polskich, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Katedra Komunikacji Religijnej Papieskiej Akademii Teologicznej, Katedra Języka Polskiego Akademii Pedagogicznej w Krakowie miejsce i data: Gródek nad Dunajcem, 25 - 27 września 2006 temat wystąpienia: "Ale najbardziej rewerencja Pisma Świętego tak mi zawsze w pamięci była" - refleksje pisarzy doby przedrozbiorowej o problemach poetyckiej adaptacji ksiąg biblijnych.
• Krwawy świt, mroczny dzień... Problemy Rzeczypospolitej początku XVII wieku w literaturze okolicznościowej. Organizatorzy: Pracownia Literatury Okolicznościowej i Użytkowej Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego; Zespół Badań Obszarów Trzecich Literatury Instytutu Badań Literackich PAN; Zakład Filologii Polskiej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Przyrodniczej w Sandomierzu miejsce i data: Sandomierz, 11 - 13 października 2006 temat wystąpienia: Siedemnastowieczne kalendarzowe poglądy na temat problemów zewnętrznych i wewnętrznych Rzeczypospolitej szlacheckiej.
• Oblicza komunikacji 2. Ideologie w słowach, gestach i obrazach. Organizator: : Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego miejsce i data: Wrocław, 16-17 kwietnia 2007 temat wystąpienia: Astrologia jako ideologia totalna na przykładzie polskiej kalendariografii XVII-wiecznej.
• Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Wokół kultur śródziemnomorskich. Język. Literatura. Kultura. Historia. Organizator: Uniwersytet w Białymstoku. Zakład Językoznawstwa Historycznego, Zakład Literatury Oświecenia i Romantyzmu, Międzywydziałowa Katedra Teologii Katolickiej, Międzywydziałowa Katedra Teologii Prawosławnej. miejsce i data: Białowieża, 17-19 maja 2007 temat wystąpienia: Zrozumieć siebie i świat poprzez Biblię - staropolska lektura Pisma Świętego (wybrane przykłady).
• Tempus fugit? Zmienność i stałość świata w źródłach i metodologiach historycznych. Organizator: Uniwersytet Wrocławski miejsce i data: Wrocław-Pawłowice, 3-5 czerwca 2007 temat wystąpienia: Rodzaje i wymiary czasu w polskim kalendarzu siedemnastowiecznym.
• Kalendarz jako element kultury staropolskiej. Organizatorzy: Instytut Badań Interdyscyplinarnych "Artes liberales", Uniwersytet Warszawski, Komisja Kultury Staropolskiej. miejsce i data: Warszawa, 13-14 maja 2008 temat wystąpienia: Kategoria czasu antropologicznego w polskim kalendarzu siedemnastowiecznym.
• Panegiryk jako fragment życia literackiego doby staropolskiej. Organizator: Zakład Badań nad Życiem Literackim Doby Staropolskiej Uniwersytetu Łódzkiego miejsce i data: Łódź, 18 - 19 maja 2009 temat wystąpienia: Panegiryczny list dedykacyjny w polskim kalendarzu siedemnastowiecznym.
• Umysły zniewolone. Literatura pod presją. Organizatorzy: Instytut Badań Literackich PAN w Warszawie; Pracownia Literatury Okolicznościowej i Użytkowej, Instytut Literatury Polskiej, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego; Warszawska Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Bolesława Prusa; Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej Wydział Filologiczny i Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych; Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. miejsce i data: Konstancin - Obory, 27-29 maja 2009. temat wystąpienia: "O niepłodności w stanach małżeńskich" - czyli jak siedemnastowieczny kalendarzysta - lekarz omawia oraz cenzuruje tematy wstydliwe.
• Proza staropolska. Organizator: Katedra Literatury Staropolskiej i Nauk Pomocniczych Uniwersytetu Łódzkiego miejsce i data: Uniwersytet Łódzki, 19-21 października 2009 temat wystąpienia: Rozważania o cierpieniu w kalendarzach siedemnastowiecznych.
• Czakram Mistrza Jana Kochanowskiego. Organizator: Burmistrz Zwolenia miejsce i data: Zwoleń, 10 września 2010 temat wystąpienia: Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego.
• Libri recogniti. Starodruki polskie w państwowych bibliotekach Rosji, Ukrainy, Białorusi i Litwy. Organizatorzy: Centrum Badawcze Bibliografii Polskiej Estreicherów; Uniwersytet Jagielloński; Muzeum Ziemi Wiśnickiej Nowy Wiśnicz; Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. miejsce i data: Kraków - Nowy Wiśnicz, 11-15 października 2010 temat wystąpienia: Astrologiczne kalendarze krakowskie XVII wieku.
• Społeczeństwo i kultura epoki staropolskiej - poszukiwanie sacrum, odnajdywanie profanum. Organizator: Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego miejsce i data: Wrocław, 25-26 listopada 2010 temat wystąpienia: Ciało ludzkie - między sacrum a profanum. Literatura XVII wieku wobec ontologii cielesności.
• Dziedzictwo duchowe św. św. Cyryla i Metodego. Język. Literatura. Kultura. Historia. Organizator: Uniwersytet w Białymstoku; Białystok 6-8 września 2012 Temat wystąpienia: XVII-wieczny model antropologii ciała w Kazaniu umarłych do żywych (1650) Eleuterego Zielejewicza.
• Cztery narody, cztery spojrzenia. Perspektywy dialogu międzykulturowego. Organizator: Muzeum Narodowe w Kielcach. Muzeum Dialogu Kultur; Kielce 13-15 września 2012 Temat wystąpienia: Mentalne granice kultur. Obraz innych nacji (Żydzi, Turcy, Tatarzy, mieszkańcy krajów egzotycznych) w polskich kalendarzach XVII-wiecznych.
• Debaty świętokrzyskie I Patronat i organizacja: Interdyscyplinarny Zespół do Badań Dziedzictwa Kulturowego Świętego Krzyża, Wydział Humanistyczny UJK w Kielcach. Kielce 24-25.05. 2013 Temat wystąpienia: Zbiór starodruków aktualnie przechowywanych w bibliotece klasztornej na Św. Krzyżu.
• Kategorie kultury I. Czas jako paradygmat kultury i natury. Organizacja: Instytut Filologii Polskiej UJK Zakład Badań Kulturowych, Muzeum Narodowe w Kielcach, Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział w Kielcach, Kielce 23-24.10.2013 Temat wystąpienia: XVI-wieczny model czasu antropologicznego – Stanisław Kołakowski, Wiek ludzki (1584).
• Kongres dydaktyki polonistycznej. Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra. Diagnozy i perspektywy. Organizacja: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 20 – 23 listopada 2013 Temat wystąpienia: Internet w uniwersyteckiej dydaktyce polonistycznej – zagrożenia i pożytki.
• Literatura w obszarach innych sztuk. Problemy metodologiczne. Organizacja: Instytut Filologii Polskiej UJK Zakład Badań Kulturowych, Muzeum Narodowe w Kielcach, Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział w Kielcach, Kielce 4-5.12.2013 Temat wystąpienia: Literatura a teologia. Interpretacja kerygmatyczna jako metoda lektury poezji.
• Działania na tekście Organizacja: Instytut Filologii Polskiej Wydział Humanistyczny UMCS, Instytut Filologii Polskiej Wydział Filologiczny Uniwersytet Wrocławski Lublin 3-5 września 2014. Temat wystąpienia: Kreatywne pisanie jako twórcze działanie na tekście poetyckim w dydaktyce szkoły średniej.
• Sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej Organizacja: Wydział Humanistyczny UMCS, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Lublin 18-21 września 2014. Temat wystąpienia: Staropolska antropologia codzienności w perspektywie sacrum i profanum (Tobiasz pobożny i gospodarz dozorny 1647).
• W kręgu rodziny epok dawnych. Rytmy życia. Rytmy codzienności. Organizacja: Instytut Historii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Kraków 15 – 16 października 2014. Temat wystąpienia: Staropolska refleksja o roli kobiety i mężczyzny w małżeństwie (na podstawie kazań pogrzebowych Aleksandra Lorencowicza – 1670).
• Literatura piękna i medycyna. Organizacja: Warszawski Uniwersytet Medyczny – I Wydział Lekarski – Studium Języków Obcych oraz Uniwersytet Warszawski – Wydział „Artes Liberales” – Kolegium Artes Liberales. Warszawa 13 – 14 listopada 2014. Temat wystąpienia: Choroba, lekarz i pacjent w staropolskiej literaturze pięknej.
• Człowiek – istota mówiąca Organizacja: Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Instytut Filologii Polskiej Kielce 22 – 23 kwietnia 2015. Temat wystąpienia: „Śmierć i życie w mocy języka” – ks. Jana Morawskiego traktat O umartwieniu języka (1695).
• Tropy literatury i kultury popularnej: między powtórzeniem a nowością Uniwersytet Warmińsko – Mazurski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Teorii Literatury Olsztyn 22 – 23 kwietnia 2015. Temat wystąpienia: Dialog międzypokoleniowy. Przeszłość i teraźniejszość w piosence Jacka Kaczmarskiego Z XVI-wiecznym portretem trumiennym – rozmowa.
• Kobiety Europy epok dawnych – źródła i perspektywy Uniwersytet Warszawski, Wydział Neofilologii, Instytut Germanistyki, Instytut Romanistyki Warszawa 24-25 października 2015. Temat wystąpienia: Kobiety epok dawnych z perspektywy chronozofii – problemy i postulaty badawcze.
• Literatura współczesna i najnowsza w edukacji polonistycznej. Analizy i (re)interpretacje. Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej. Rzeszów 11-12 kwietnia 2016. Temat wystąpienia: Poezja śpiewana Jacka Kaczmarskiego w edukacji ponadgimnazjalnej. Tematy, metody, efekty kształcenia.
• W kręgu dawnej polszczyzny II. Uniwersytet Pedagogiczny, IFP Kraków 9-10 maja 2016. Temat wystąpienia: Socjologia mody w badaniach staropolskiej literatury pięknej – dyskusje o znaczeniu ubioru oraz postawy i emocje ewokowane strojem.
• Współczesny i dawny obraz dziecka w kulturze, języku, literaturze, sztuce. Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego. Pobierowo 01-03 czerwca 2016. Temat: Kreacja Dzieciątka Jezus w zbiorze kolęd Szukamy stajenki Jacka Kaczmarskiego wobec tradycji kolędy staropolskiej.