Sztuka dawnego drzeworytu prowadzonych przez Tadeusza Grajpla

Pokaz „żywej historii”

Zapraszamy do udziału w warsztatach
pt.: Sztuka dawnego drzeworytu prowadzonych przez Tadeusza Grajpla

W czasie spotkania sala seminaryjna Biblioteki zamieni się w XV wieczną pracownię druku, pełną różnych drzeworytów i innych oryginalnych materiałów.

Warsztaty odbędą się w gmachu głównym Biblioteki Uniwersyteckiej Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, ul. Świętokrzyska 21e, w dniach 27-30 października 2014 r. Grupy prosimy zgłaszać pod nr telefonu 41 349 7167 (kontakt – p. Karolina Wicha) lub za pomocą poczty e-mail: karolina.wicha@ujk.edu.pl do dnia 23 października 2014 r.

Zajęcia trwać będą ok. 90 minut. Pierwsze zajęcia rozpoczynać się będą od godziny 9:00. Liczba prowadzonych warsztatów uzależniona jest od ilości zgłoszeń. Zapraszamy kadrę naukowo-dydaktyczną UJK, studentów, młodzież szkolną, nauczycieli plastyki, techniki, sztuki oraz wszystkich zainteresowanych.

Organizatorzy zapewniają materiały oraz narzędzia niezbędne do uczestnictwa w zajęciach.

WSTĘP WOLNY

ZAPRASZAMY!

Program warsztatów

Podczas warsztatów Tadeusz Grajpel zaprezentuje metody wycinania i odbijania drzeworytów, opowie o ich historii, ze szczególnym uwzględnieniem drzeworytów krakowskich, zwłaszcza oficyny Unglera, na tle historii drzeworytnictwa i historii druku. Pokaże również zasady działania zrekonstruowanej przez siebie prasy Gutenberga. Przedstawi dzieje piśmiennictwa począwszy od starożytności skończywszy na książce dzisiejszej. 

Dla pokazania dziejów kultury materialnej – repliki zabytków archeologicznych z różnych okresów, od narzędzi krzemiennych, kościanych, rogowych, poprzez miedź, brąz do epoki żelaza.

Dzieje piśmiennictwa – m.in. tabliczki gliniane, papirus, pergamin, tabliczki woskowe, łupkowe, ołowiane, papier czerpany i inne materiały, historia książki. Szczególną rolę odgrywają prezentacje dawnej typografii, połączone z wykonywaniem reprintów starodruków. Obejmują one m.in. fragmenty polskiej Biblii Gutenberga, najstarszego tekstu drukowanego w języku polskim (1475), kronik, dawnych tekstów militarnych itp. Zostaną wydrukowane również teksty średniowiecznych dokumentów, aby umożliwić ich odczytanie współczesnemu odbiorcy, np.: Akt Lokacji Łodzi przez Władysława Jagiełłę (XV w), dokument fundacyjny Zbyluta dla klasztoru Cystersów w Łeknie (XII w). Przy omawianiu dziejów drukarstwa, szczególna uwaga zostanie poświęcam oczywiście postaci Jana Gutenberga, jego życiu i działalności. Jednym z ważniejszych tematów  będzie również historia polskiego drukarstwa.

Drzeworyt – rekonstrukcje klocków drzeworytniczych, głównie od XIV do XVI wieku, służą kilku celom:

• pokazaniu metod pracy nad nimi (od wykonania klocka do druku);
• prezentacji różnorodności zastosowań (druk na tkaninie, produkcja kart do gry, kalendarzy, map, ilustracja książkowa);
• wydobyciu maksimum informacji zawartych w ich treści (analiza drzeworytu jako źródła historycznego)

Heraldyka – w oparciu o wyobrażenia herbowe występujące w demonstrowanych drzeworytach i drukach oraz kopiach ilustracji z dawnych herbarzy, zostanie omówiona rola i znaczenie herbu w dziejach.

Warsztaty mają na celu popularyzację wiedzy historycznej. Połączone są z rozbudowanym komentarzem słownym, obejmującym szeroki kontekst kulturowy omawianych zagadnień.

Tadeusz Grajpel, mieszka w Końskich, w woj. Świętokrzyskim, tam też stworzył i prowadzi autorską Pracownię Badań i Edukacji Historycznej. Od 20 lat zajmuje się odtwarzaniem dawnych technologii i rzemiosł związanych z dziejami książki, dokumentu i drzeworytu. Wykonał rekonstrukcję prasy drukarskiej Gutenberga, oraz około stu replik klocków drzeworytniczych, głównie średniowiecznych i renesansowych. Odtwarzanie tych obiektów wiąże się z badaniami w zakresie historii kultury, tworzeniem kopii dla wielu muzeów, wreszcie z prowadzonymi na szeroką skalę zajęciami edukacyjnymi. Prowadzi wykłady, warsztaty i pokazy dla muzeów, uczelni, bibliotek, szkół, nauczycieli, bierze udział w wielu przedsięwzięciach otwartych, popularyzujących wiedzę historyczną. Współpracuje m.in. z: Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, Muzeum Archeologicznym w Poznaniu, Muzeum w Biskupinie, Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, Muzeum Drukarstwa Warszawskiego, Muzeum Historii Katowic, Centrum Nauki Kopernik, Ossolineum, Stowarzyszeniem Naukowym Archeologów Polskich, Małopolskim Instytutem Kultury, Krakowskim Biurem Festiwalowym i wieloma innymi. Zajęcia dla studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Warszawskiego, UMCS, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Autor należy do Świętokrzyskiego Stowarzyszenia Dziedzictwa Przemysłowego, oraz, co ceni sobie szczególnie, Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego z Kapitułą orderu Białego Kruka w Krakowie.